بیشتر از 50 سال هست که برای ورود به دانشگاه ها در ایران آزمون سراسری برگزار میشود، اما واقعیت این است که این کنکور یک آزمون خیلی پیچیده هست. این یک متن علمی نیست. چون من در این زمینه متخصص نیستم. از طرفی اگر از وضعیت تحصیلی من مطلع باشید، می دانید که جهت عقده گشایی هم نوشته نشده. صرفا بیان اشکالاتی هست که فکر میکنم به این روال وارد است، شما هم اگر چیزی به ذهنتان رسید، به مواردی که من نوشتم، اضافه کنید.

 


1- احتمالا خیلی از ماها مفهوم تراز و ربطش به رتبه و ... را در این آزمون به درستی نمیدانیم، چون به نظر هر سال تعریف آن متفاوت از سال قبل است. از طرفی این آزمون عمق ندارد، صرفا پیچیدگی دارد. منکر بهبود وضعیت آن از قبیل کاهش سوالات اشتباه و ... نیستم، اما بپذیرید که نداشتن روال مشخص و مطمئن و غیرمنتظره بودن آزمون هر سال، یک اشکالی هست که در این روند وجود دارد.

2- در کشور ما عدالت آموزشی حتی در حد مدارس یک شهر هم نیست، چه برسد به کل کشور. بعد این را قرار بدهید در کنار گزینش کشوری و بومی و منطقه ای در رشته های مختلف که معلوم نیست از کجا مشخص شده اند. فکر کنید که دانش آموزی که در یکی از شهرهای مرزی با سرباز معلم ( و در واقع بدون معلم) درس میخواند، چطور می تواند با یک دانش آموز که در یک مدرسه عالی درس خوانده، رقابت کند ( قبول دارم که خیلی چیزها به خود فرد و تلاشش بستگی دارد)، منتها اگر مدارس مرزی را دیده باشید، احتمالا با من در مورد نبود عدالت آموزشی کلان در کشور موافق خواهید بود. من از 18 سالگی تنها در تهران زندگی کردم. اگر شهر خودم دانشگاه خوبی داشت که  رشته مورد علاقه من در آن از کیفیت خوبی برخوردار بود، حتما در همان شهر خودم درس میخواندم. اما این توزیع نابرابر و گزینش نابرابرتر، هزینه های سنگینی را به خیلی از افراد تحمیل میکند.

3- یک بازار کاذب بزرگ حول این آزمون برپا شده، دقیقا مثل سفره ای که هر کسی میخواهد از آن ( و در واقع از جیب شرکت کنندگان در آن) سهمی ببرد. اتفاقا در بعضی موارد این بازار کاذب نمونه های موفق ( از همان نوع قبول شوندگان در دانشگاه های خوب و متوسط ) داشته است، منتها اشکال این سیستم ورود تزریقی، در دانشگاه مشخص خواهد شد، جایی که این دانش آموز سابق و دانشجوی امروز، ترم اول را با مشروطی به دلیل پایه ضعیف درسی به اتمام خواهد رساند. استرس خانواده ها و دانش آموزان را هم به این مورد اضافه کنید، بماند که الان به دلیل وفور دانشگاه های غیرانتفاعی و غیردولتی که تقریبا کسی را ناکام نخواهند گزارد، این استرس تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است.